Vragen over het binnenstadsbeleid en reclamebelasting

Aan: Het college van B&W van Groningen

Betreft: Warrig Binnenstadsbeleid & Reclamebelasting

Datum: maandag 15 mei 2023

Onze Groningse binnenstad staat voor veel uitdagingen. Terwijl de mooie ruimtelijke plannen het centrum een stuk aantrekkelijker maken, lopen al langer de uitdagingen op het gebied van personeel en hoge huren. Ondertussen speelt ook de terugbetaling van de coronasteun en rijzen de energielasten de pan uit.

Veel ondernemers weten intussen niet meer wat ze aan de gemeente hebben, want een integrale visie en beleid ontbreekt. We spreken over losse plannen voor horeca en retail, terwijl deze functies steeds meer in elkaar overlopen. Daar doorheen loopt de weer opgelaaide discussie over de winkeltijdenverordening en het zondagochtendverbod, maar is er ook opeens een bureaucratisch mkb-noodpakket én de aankondiging van een reclamebelasting. Ondertussen nam de gemeenteraad op aanraden van het college ook nog een motie aan in april die gaat sturen op de invulling van winkelpanden, een koers die diametraal staat op de aangenomen visie ‘ruimte voor retail’ van december 2021.

Net als veel ondernemers duizelt het ook onze fracties van deze rommelige koers. Wij weten niet meer wat de opvatting of de visie van het college is op een gezonde en goed functionerende binnenstadseconomie. Dit maakt dat wij op al deze thema’s een aantal vragen hebben, zodat we de raad in staat stellen een goed en integraal debat te voeren over onze binnenstadseconomie. Ook hopen we zo ondernemers helderheid te kunnen geven die ze verdienen in deze nog steeds moeilijke tijd.

Reclamebelasting
In maart besprak de gemeente een noodpakket mkb van 1,3 miljoen euro, wat de gemeente uit wil rollen met een behoorlijke hoeveelheid (nieuwe) fte’s in de organisatie. Nog geen maand later stuurt de gemeente een brief naar diezelfde ondernemers dat er een extra belasting komt, waarvan de uitvoeringskosten eveneens torenhoog zijn. En dat op een moment dat niet alleen de hoge energielasten, maar ook de terugbetaling van de coronasteun speelt.

  1. Is het college het met de indienende fracties eens dat dit een bijzonder ongelukkig moment is om een nieuwe belasting voor ondernemers in te voeren?
  2. Het college laat in haar brief aan de ondernemers niet weten waarom het deze belasting wil heffen. Ook is het volgens ondernemersverenigingen niet op tafel gekomen tijdens de vele overleggen. Hoe komt dit?
  3. Hoe beoordeelt het college de samenhang tussen het mkb-noodpakket en de reclamebelasting? Als het college om financiële redenen een belasting invoert, was het dan niet logischer geweest de beoogde opbrengsten hiervan te verrekenen met het noodpakket?
  4. Creëert het college met zowel het noodpakket als ook de reclamebelasting niet vooral heel veel werk en uitvoeringskosten voor zichzelf, in plaats van opbrengsten of steun voor ondernemers?
  5. Als het college voornemens is te belasten omdat ze reclame storend vinden, is het dan nog wel logisch om de reclameborden die in de gemeente staan aan te besteden? Hoe zou dit overkomen bij ondernemers?
  6. Is het college voornemens van de reclamebelasting een doelbelasting te maken, waarvan de opbrengsten terugvloeien naar het aantrekkelijk maken van het winkel- en verblijfsklimaat?

Ruimte voor retail
Anderhalfjaar geleden nam de gemeenteraad de beleidsvisie ‘ruimte voor retail’ aan. Daarin staan onder meer de volgende passages: ‘Binnen de centra dient ondernemerschap optimaal gefaciliteerd te worden in het kader van functiemenging (blurring) detailhandel, horeca en dienstverlening.’
Ook lezen we: ‘We zien in de binnenstad ruimte voor de groei van groei daghoreca en geven marktpartijen ruimte om binnen de kaders nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken. De invulling van concepten wordt aan de markt overgelaten. Dat biedt ondernemers en vastgoedeigenaren ruimte om (binnen de kaders) te innoveren en te experimenteren.’

  1. Deze visie staat haaks op de aangenomen motie ‘meer ruimte voor de kleine retailondernemer’ die de coalitiepartijen met steun van het college aangenomen kregen. Hoe kijkt het college hiernaar? Waarom heeft het college deze motie oordeel raad gegeven?

Stimuleringsfonds stadsgezicht en gevelherstel
Om de verschillende ambities uit Ruimte voor Retail, zoals het faciliteren van dynamiek en een bruisende binnenstad en dorpskernen, waar te maken is het wat ons betreft belangrijk om na te denken over instrumenten die ingezet kunnen worden voor zowel het voortbestaan van creatieve en lokale ondernemers en het verbeteren van het aanzicht van het winkelgebied.

Het succes van onze binnenstad kan niet los worden gezien van het unieke historische stadsgezicht waar Stadjers en bezoekers winkelen en verblijven. Tegelijkertijd wordt het historische aangezicht ook bedreigd doordat winkelpanden vertimmerd worden en oude gevels verdwijnen. In andere steden zijn er voorbeelden van overheden die wel actief proberen hun authentieke karakter te beschermen, zoals stadsherstel in Amsterdam en SBE in Enschede bijvoorbeeld doen.

Een voorbeeld hiervan is het Stimuleringsfonds Binnenstad Enschede (SBE). Met het SBE zet de gemeente Enschede in op gevelverbetering in de binnenstad en jagen ze initiatieven aan die de binnenstedelijke aantrekkelijkheid verhogen en/of het straatbeeld verbeteren. Zo streven ze naar een binnenstad die nog vitaler en aantrekkelijker wordt voor bewoners, ondernemers en bezoekers.

       8. Hoe beoordeelt het college deze instrumenten uit Amsterdam en Enschede? Als het college dan toch van plan is reclamebelasting in te voeren, zouden de opbrengsten dan niet geschikt kunnen zijn voor een dergelijk fonds?


Diversiteit
Om de diversiteit van het aanbod te bevorderen, bood de GCC samen met andere partijen het college al geruime tijd terug aan te gaan werken aan een fonds. Ze wilden samen met makelaars gebiedsgericht aquireren om zo interessante winkels en concepten in te binnenstad te kunnen krijgen. Ondernemers waren bereid mee te investeren in een dergelijk fonds. Ze wilden zo de diversiteit stimuleren, zonder door te slaan in het ruimtelijk reguleren.

9. Is dit aanbod bij het college bekend? Hoe kijkt het college naar dit idee? Als het college dan toch van plan is reclamebelasting in te voeren, zouden de opbrengsten dan niet geschikt kunnen zijn voor een dergelijk fonds?

10. Ziet het college, naast bovenstaande ideeën en de aangenomen motie ‘meer ruimte voor de kleine retailondernemer’, nog meer kansen om de diversiteit in de binnenstad te vergroten?

Gebrek aan samenhangend beleid
Deze uitgebreide vragenset is een poging van de indiendende fracties om helderheid te krijgen over de losse beleidsambities van het college, die vaak ook nog eens tegenstijdig zijn. Ook de wijnloop in Haren heeft last van de dogmatische discussie tussen retail en horeca.

11. Erkent het college dat er tussen alle beleidsambities weinig samenhang lijkt te zijn? En als het college die samenhang wel ziet, wat kan het dan doen om ondernemers en raad beter mee te nemen in de richting die het college voorstaat?

D66                             Student & Stad                         VVD                             Stadspartij 100%
Tom Rustebiel              Mirte Goodijk                           Ietje Jacobs                  Amrut Sijbolts


CDA                             Partij voor het Noorden            PVV
Etkin Armut                  Leendert van der Laan              Dennis Ram

Ruimte voor Retail: Ruimte voor Retail | Gemeente Groningen
Subsidie gevels Enschede: Subsidie gevels binnenstad | Gemeente Enschede
Stadsherstel Amsterdam: Stadsherstel redt monumenten - Stadsherstel Amsterdam